§1 集及其运算#
证明关系式
(1). \((A \setminus B) \cap (C \setminus D) = (A \cap C) \setminus (B \cup D).\)
(2). \((A \cap B) \cup C = (A \cup C) \cap (B \cup C).\)
(3). \(A \setminus (B \setminus C) \subset (A \setminus B) \cup C.\)
(4). \((A \setminus B) \setminus (C \setminus D) \subset (A \setminus C) \cup (D \setminus B).\)
(5). \((A \setminus B) \cup C = A \setminus (B \setminus C)\) 成立的充要条件是什么?
(6). \(A \cup (B \setminus C) = (A \cup B) \setminus C\) 是否成立?
总可以假设上述集合都包含在某个基本集 \(X\) 中, 于是可以将差集写成与相应补集的交集.
(1). 有
(2). 这是集合交、并运算的分配律.
(3). 有
(4). 有
(5). 等式的左边化为集合交、并的形式为
等式的右边化为集合交、并的形式为
比较式 (1) 与式 (2), 若要使等式成立, 必须有 \((A \cap (\mathscr{C} B \cup C)) \cup C = A \cap (\mathscr{C} B \cup C)\), 这要求 \(C \subset A \cap (\mathscr{C} B \cup C)\). 因为 \(C \subset \mathscr{C} B \cup C\) 是显然的, 故上式等价于 \(C \subset A\).
(6). 不成立. 因为集合 \(A\) 是左边 \(A \cup (B \setminus C)\) 的一个子集, 但如果 \(A \cap C \neq \emptyset\) 的话, 集合 \(A\) 不是右边 \((A \cup B) \setminus C\) 的子集.
设给出集 \(E\) 与任一集族 \(A_{\alpha}, \alpha \in I\), 问关系式
\[E \cup \bigcap_{\alpha \in I} A_{\alpha} = \bigcap_{\alpha \in I} (E \cup A_{\alpha})\]
是否恒成立?
首先证明左边包含于右边. 任取 \(x \in E \cup \bigcap\limits_{\alpha \in I} A_{\alpha}\), 若 \(x \in E\), 那么由于 \(E \subset E \cup A_{\alpha}, \forall ~ \alpha \in I\), 从而有 \(x \in E \cup A_{\alpha}, \forall ~ \alpha \in I\), 那么有 \(x \in \bigcap\limits_{\alpha \in I} (E \cup A_{\alpha})\). 若 \(x \not\in E\), 那么 \(x \in \bigcap\limits_{\alpha \in I} A_{\alpha}\), 从而 \(x \in E \cup A_{\alpha}, \forall ~ \alpha \in I\), 所以 \(x \in \bigcap\limits_{\alpha \in I} (E \cup A_{\alpha})\).
再证明右边包含于左边. 任取 \(x \in \bigcap\limits_{\alpha \in I} (E \cup A_{\alpha})\), 那么 \(x \in E \cup A_{\alpha}, \forall ~ \alpha \in I\). 即对任意 \(\alpha \in I\), 或有 \(x \in E\), 或有 \(x \in A_{\alpha}\). 若 \(x \in E\), 那么 \(x \in E \cup \bigcap\limits_{\alpha \in I} A_{\alpha}\). 若 \(x \not\in E\), 那么就必须有 \(x \in A_{\alpha}, \forall ~ \alpha \in I\), 从而 \(x \in \bigcap\limits_{\alpha \in I} A_{\alpha}\), 这种情况下同样有 \(x \in E \cup \bigcap\limits_{\alpha \in I} A_{\alpha}\).
定义集 \(A, B\) 的 对称差 为 \(A \triangle B = (A \setminus B) \cup (B \setminus A)\). 试证对任意集 \(A, B, C\) 有
(1). \(A = B\) 的充分必要条件为 \(A \triangle B = \emptyset\).
(2). \(A \cup B = (A \cap B) \cup (A \triangle B)\).
(3). \(A \triangle B \subset (A \triangle C) \cup (C \triangle B)\).
(1). \(A = B \Longleftrightarrow A \setminus B = \emptyset \land B \setminus A = \emptyset \Longleftrightarrow A \triangle B = (A \setminus B) \cup (B \setminus A) = \emptyset\).
(2). 容易知道, 对任意两个集合 \(A, B\), 总有 \(A \cup (B \setminus A) = A \cup B\), 于是有
(3). 任取 \(x \in A \triangle B\), 要么有 \(x \in A \setminus (A \cap B)\), 要么有 \(x \in B \setminus (A \cap B)\), 这两种情况有且只有一种成立. 以下对 \(x\) 是否属于集合 \(C\) 分两种情况讨论.
情况1. 若 \(x \not\in C\), 那么
情况1.1. 若 \(x \in A \setminus (A \cap B)\), 那么此时有 \((x \in A) \land (x \not\in C)\), 即有 \(x \in A \setminus C \subset A \triangle C \subset (A \triangle C) \cup (C \triangle B)\).
情况1.2. 若 \(x \in B \setminus (A \cap B)\), 那么此时有 \((x \in B) \land (x \not\in C)\), 即有 \(x \in B \setminus C \subset B \triangle C \subset (A \triangle C) \cup (C \triangle B)\).
情况2. 若 \(x \in C\), 那么
情况2.1. 若 \(x \in A \setminus (A \cap B)\), 那么此时有 \((x \not \in B) \land (x \in C)\), 即有 \(x \in C \setminus B \subset C \triangle B \subset (A \triangle C) \cup (C \triangle B)\).
情况2.2. 若 \(x \in B \setminus (A \cap B)\), 那么此时有 \((x \not \in A) \land (x \in C)\), 即有 \(x \in C \setminus A \subset C \triangle A \subset (A \triangle C) \cup (C \triangle B)\).
综上所述, 对任意 \(x \in A \triangle B\), 总有 \(x \in (A \triangle C) \cup (C \triangle B)\), 从而有 \(A \triangle B \subset (A \triangle C) \cup (C \triangle B)\).
设 \(E_n = \left\{ m / n : m \in \mathbb{Z} \right\}, n \in \mathbb{N}\), 证明 \(\varliminf\limits_{n} E_n = \mathbb{Z}\), \(\varlimsup\limits_{n} E_n = \mathbb{Q}\). 这里的 上限集、下限集 分别定义为 \(\varliminf\limits_{n} E_n = \bigcup\limits\limits_{k=1}^{\infty} \bigcap\limits_{n=k}^{\infty} E_n\), 以及 \(\varlimsup\limits_{n} E_n = \bigcap\limits\limits_{k=1}^{\infty} \bigcup\limits_{n=k}^{\infty} E_n\).
对任意 \(n \in \mathbb{N}\), 考虑 \(m \in n \mathbb{Z}\), 那么总有 \(\mathbb{Z} = \left\{ m / n : m \in n\mathbb{Z} \right\} \subset E_n\), 从而有 \(\mathbb{Z} \subset \bigcap\limits_{n=1}^{\infty} E_n\), 于是有 \(\mathbb{Z} \subset \bigcup\limits\limits_{k=1}^{\infty} \bigcap\limits_{n=k}^{\infty} E_n = \varliminf\limits_{n} E_n\). 另一方面, 任取 \(x \in \varliminf\limits_{n} E_n = \bigcup\limits\limits_{k=1}^{\infty} \bigcap\limits_{n=k}^{\infty} E_n\), 那么存在 \(k \in \mathbb{N}\), 使得 \(x \in \bigcap\limits_{n=k}^{\infty} E_n\). 将 \(x = \dfrac{p}{q}, q > 0\) 写为既约分数的形式, 那么 \(\forall ~ n \geqslant k, n \in \mathbb{N}\), 都有 \(x = \dfrac{p}{q} \in E_n = \left\{ m / n : m \in \mathbb{Z} \right\}\). 假设 \(q \neq 1\), 那么取 \(n \in \mathbb{N}\), 使得 \(n > k\) 且不被 \(q\) 的某个素因子 \(p_0 > 1\) 整除. 那么由 \(\dfrac{p}{q} = \dfrac{m}{n}\), 即 \(p n = q m\), 两边不可能有相同的素因子组 (例如 \(p_0\) 不是左边的素因子, 但是是右边的素因子). 所以 \(q \neq 1\) 的假设不成立, 也就是说 \(\varliminf\limits_{n} E_n\) 中任何元素写成既约分数的形式时, 分母都是1, 也就是说 \(\varliminf\limits_{n} E_n \subset \mathbb{Z}\). 综上所述, 有 \(\varliminf\limits_{n} E_n = \mathbb{Z}\).
由于对任意 \(n \in \mathbb{N}\), 都有 \(E_n \subset \mathbb{Q}\), 于是 \(\bigcup\limits_{k=n}^{\infty} E_n \subset \mathbb{Q}\) 对任意 \(k \in \mathbb{N}\) 成立, 进而有 \(\varlimsup\limits_{n} E_n = \bigcap\limits_{k=1}^{\infty} \bigcup\limits_{n=k}^{\infty} E_n \subset \mathbb{Q}\). 反过来, 任取 \(x = \dfrac{p}{q} \in \mathbb{Q}, q > 0\), 并设其为既约分数. 令 \(n = k \cdot q\), 那么有 \(x = \dfrac{p}{q} = \dfrac{kp}{kq} = \dfrac{kp}{n} \in E_n = \left\{ m / n : m \in \mathbb{Z} \right\}\), 这就证明了 \(x \in \bigcup\limits_{k=n}^{\infty} E_n\) 对任意 \(k \in \mathbb{N}\) 成立. 那么有 \(\mathbb{Q} \subset \varlimsup\limits_{n} E_n\). 综上所述, 有 \(\varlimsup\limits_{n} E_n = \mathbb{Q}\).
备注
我们通常可将 \(E_n\) 简写为 \(\dfrac{1}{n} \mathbb{Z}\), 那么这题的结论可以用数学符号更简洁地表达为